Yeni Dünya Ekonomi ve Güvenlik Mimarisi

Önümüzdeki şekillenen uluslararası sistemi anlamak açısından bazı sorulara birlikte cevap arayalım. Güç ve gücün mülkiyeti kavramı değişiyor. Yani konvansiyonel olan her şeyin; büyük ordular, büyük kalabalıklar, büyük memur ve uzman kitleleri başta olmak üzere, savunma sanayii kapasitelerinin ya da onlara destek veren kurumların, üretim yapan kurumlar da işin içerisinde olmak üzere konvansiyonel olanın hızla değiştiği bir dönemdeyiz. Bilginin tek başına değer ifade ettiği hatta geçerli para birimlerinin önüne geçtiği bir dönemde yeni konvansiyonelin ne olduğu hakkında bir arayış içerisinde olmamız gerektiğini düşünüyorum. Çünkü mevcut altyapıya güvenerek geleceği karşılarsak korkarım ki çok acı şeylerle yüzleşeceğiz. Güç ve gücün mülkiyeti kavramının hem kişiler bazında hem aileler hem toplum hem devlet bazında tekrar sorgulanması gerekiyor.

Konvansiyonel biriktirdiklerimizin piyasa değerinin hızla eridiği bir döneme giriyoruz. Bu, kişiler açısından gayrimenkul zenginliği olabilir, araçları olabilir, devletler açısından orduları olabilir. Yeni konvansiyonelin karşılığının, ekonomik olarak karşılığının ne olduğunun ve nasıl dönüşmesi gerektiğinin üzerinde durmamız gerektiğini düşünüyorum.

Küresel yeni ekonomik model büyük ölçüde bilgiyi merkeze alan ve bilgiyi ekonomikleştiren bir modeldir. Çok sıklıkla verdiğimiz bir örnek var; meselâ dünyada bir trilyon değerini aşan birkaç tane şirket var ve bunların hepsi veri şirketleridir. Hiçbir madencilik veya petrol şirketinin böyle bir piyasa değeri yok. Dolayısıyla ekonominin nasıl dönüştüğü konusunda bazı ipuçları var. Meselâ bir taksi uygulamasının 92 milyar dolar piyasa değeri var. Bir başka örnek, otel rezervasyonu uygulamasının 32 milyar dolar piyasa değeri var. Ama onlarca fabrikası olan, on binlerce insanı çalıştıran holdinglere baktığınızda da 5-6 milyar dolar gibi değerlere sahip olduklarını görüyoruz. Ekonomide konvansiyonel olan çok hızlı değişiyor. Endüstri 4,0 Toplum 5,0, Yapay Zekâ… Bunlar çok popüler oldu ama popüler oldukça da içeriği boşalıyor. Özellikle Yapay Zekâ güvenlik ve ekonominin merkezini değiştiriyor. Bu konuda da bu Konferans’ın ciddi katkılar sunmasını diliyorum.

Süleyman ŞENSOY

TASAM Başkanı

711 sayfadan oluşan “Yeni Dünya Ekonomi ve Güvenlik Mimarisi” e-kitabında kırk makale yer alıyor. Bunlar:

SAVAŞ VE BARIŞA SİYASAL FELSEFE AÇISINDAN BAKMAK: 21. YÜZYIL BARIŞ YÜZYILI OLABİLECEK Mİ? (Büyükelçi (E) Prof. Dr. Ali Engin OBA), DİJİTALLEŞMENİN ASKERLİK MESLEĞİ ÜZERİNE ETKİLERİ VE DİJİTAL ASKERLER (Tuğg. (E) Doç. Dr. Fahri ERENEL), HİPER-REALİTE BAĞLAMINDA ‘YUMUŞAK VE SERT GÜCÜN’ ‘AKILLI GÜCE’ DÖNÜŞEBİLMESİ ÜZERİNE” SOSYOLOJİK TETKİKLER: KUZEY SURİYE ÖRNEĞİ, (Doç. Dr. Âdem PALABIYIK), POSTHUMANİST GÜVENLİK YAKLAŞIMINDA ÇEVRE MERKEZCİLİK, (Dr. Ali AÇIKGÖZ), NATO’S MILITARY STRUCTURE: CHANGE AND CONTINUITY (Asst. Prof. Ali Bilgin VARLIK), COMPARATIVE ANALYSIS OF NORTH ATLANTIC TREATY ORGANIZATION (NATO) AND SHANGHAI COOPERATION ORGANIZATION (SCO) IN TERMS OF THEIR COUNTERTERRORISM DOCTRINES, ORGANIZATIONAL STRUCTURES AND PRACTICES (Assoc. Prof. Giray SADIK, Aybike YALÇIN İSPİR), ENERJİ GÜVENLİĞİNİN EKONOMİYE VE ULUSLAR ARASI GÜVENLİĞE ETKİSİ (Prof. Dr. A. Beril TUĞRUL), ROBOTİK ÇAĞDA SİLAHLI KUVVETLERDE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ (Ebru CAYMAZ, Doç. Dr. Fahri ERENEL, Batuhan UMUT), AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ORTAK SAVUNMA KİMLİĞİNDE ALMANYA’NIN ROLÜ (Elif ATEŞ), SİYASAL İLETİŞİM BAĞLAMINDA 1990 SONRASI NATO’NUN GÜVENLİK SÖYLEMİ (Dr. Emine KILIÇASLAN), AVRUPA BİRLİĞİ’NİN GÜVENLİK VE SAVUNMA POLİTİKALARI: ATLANTİKÇİ-AVRUPACI AYRIMINI FRANSA ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRMEK (Emre ERDEMİR), ABD-RUSYA İLİŞKİLERİNDE CAYDIRICILIK VE SİLAHLARIN

KONTROLÜ: 21. YÜZYILDA NÜKLEER STRATEJİNİN GELECEĞİ, (Dr. Öğr. Üyesi Emre OZAN), ULUSLARARASI HUKUK BAĞLAMINDA SİBER SAVAŞ VE SAVAŞ HUKUKU KURALLARININ SİBER SAVAŞA UYGULANABİLİRLİĞİ MESELESİ (Arş. Gör. Erdi ŞAFAK), RUSYA’NIN ASKERİ MÜDAHALESİ BAĞLAMINDA UKRAYNA VE GÜRCİSTAN’IN ULUSAL GÜVENLİK STRATEJİSİ, (Halit Ahmet KAHRAMAN), AMERİKAN DIŞ POLİTİKASINDA BÖLGESEL EKOSİSTEMLERİN NASIL ELE ALINDIĞINA DAİR BİR VAKA ÇALIŞMASI: EKSEN

ÜLKELER TEZİ (Dr. Öğr. Üyesi Hasan Deniz PEKŞEN), REPATRIATION OF AFGHAN REFUGEES, FENCING PAK-AFGHAN BORDER FOR NATIONAL SECURITY OF PAKISTAN (Dr. Imrana BEGUM), GÜVENLİK TANRIÇASI ‘SECURİTAS’IN ÖLÜMÜ: CESUR YENİ DÜNYA (Dr. Öğr. Üyesi Emre BAYSOY, Öğr. Gör. Hülya KÜÇÜK, İrem Ece AKPINAR), DIŞ POLİTİKALARI ÇERÇEVESİNDE, AMERİKA’NIN TÜRKİYE’YE YÖNELİK HASMANE POLİTİKALARI VE HAK İHLÂLLERİ; DENGELEYİCİ TEDBİRLER (Prof. Dr. Kenan ÖREN), ASSESSING THE POST-JULY 15 TURKİSH MILITARY: A COMPARATIVE ANALYSIS OF THE EUPHRATES SHIELD AND OLIVE BRANCH OPERATIONS (Dr. Metin GÜRCAN), TERÖR (Mithat IŞIK), FALLOUTS OF PARIS CLIMATE TREATY AND ENVIRONMENTAL SECURITY: THE PRAGMATIC CASE OF THE PHILIPPINES (Mohamadan ABDULKASAN, Esra Banu SİPAHİ), KAVRAMSAL YAKLAŞIM BAKIMINDAN DÜZENSİZ SAVAŞ (Necdet ÖZÇELİK), TRANSFORMATION OF INTERNATIONAL SECURITY ARCHITECTURE İN 21TH CENTURY AND THE CHALLENGES FOR TURKEY (Assoc. Prof. Oktay BİNGÖL), ENERGY ALLIANCE IN A TURBULENT REGION: THE

IMPLICATIONS OF THE EAST MED GAS FORUM FOR TURKEY AND NORTH CYPRUS (TRNC) (S. Süha ÇUBUKÇUOĞLU), CYBER WARFARE AS A NON-KINETIC THREAT: IMPLICATIONS FOR PAKISTAN (Sarmad Ali KHAN), TURKEY’S ROLE IN THE MIDDLE EAST AND NEW REGIONAL ORDER (Assoc. Prof. Shun-Wen WANG, Prof. Wen-Sheng CHEN), KENTTE GÖÇ VE GÜVENLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: ESENLER İLÇESİ ÖRNEĞİ (Öğr. Gör. Hülya KÜÇÜK), BİRLEŞMİŞ MİLLETLER TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN SİBER GÜVENLİK ÇALIŞMALARI (İbrahim AKDAĞ), DEVLET-DIŞI SİLAHLI AKTÖRLER VE YENİ ORTAÇAĞCILIK TARTIŞMALARI; GÜVENLİĞİ YENİDEN DÜŞÜNMEK (Dr. Nihal EMEKLİER), THE RISING IMPORTANCE OF SHANGHAI COOPERATION ORGANIZATIONS A NEW PLAYER IN THE EURASIAN ENERGY SECURITY: A SPECIAL FOCUS ON SELECTED OIL AND NATURAL GAS PIPELINE PROJECTS (Sina KISACIK), ROHINGYA CRISIS: THE METAMORPHOSIS OF REGIONAL SECURITY AND GEOPOLITICAL MAP (Imran KHAN), THE RIVALRY BETWEEN THE PIPELINE-PROJECTS TURKISHSTREAM AND EAST-MED AND IT´S GEOPOLITICAL IMPACT (Andreas WISUSCHIL).

AFRİKA MAKALELERİ: CLIMATE CHANGE AND ENVIRONMENTAL SECURITY IMPACTS IN THE WORLD AND AFRICA (Buket ALÇINTELEP), SOMALİ’DE GÜVENLİĞE KAPSAMLI YAKLAŞIM VE İSTİKRARA KATKI YAPAN ULUSLARARASI MİSYONLAR (Dr. Öğretim Üyesi Güngör ŞAHİN), AFRİKA’DA YABANCI GÜÇLER VE REKABETİN YÖNETİŞİMİ (Tümg. (E) Güray ALPAR), SOMALİ’DE İSTİKRARIN SAĞLANMASINDA AMISOM’UN ROLÜ VE BÖLGESEL ETKİSİ (Dr. Öğr. Üyesi M. Cem OĞULTÜRK), AFRICA’S SECURITY PROBLEMS AND POSSIBLE REMEDIES (Ambassador (R) Numan HAZAR), ULUSLARARASI GÜÇ KONSEPTİNİN DÖNÜŞÜMÜ: ASKERÎ GÜÇ = SİBER AKILLI GÜÇ (Dr. Öğretim Üyesi Asena BOZTAŞ)

KÖRFEZ BÖLESİ MAKALELERİ:THE IMPACT OF INCREASED TURKISH QATARI SECURITY RELATIONS ON THE MIDDLE EAST SECURITY (Dr. Doğan Şafak POLAT), KÖRFEZ GÜVENLİK MİMARİSİNDEKİ YENİ PARADİGMALAR (Arş. Gör. Mehmet RAKİPOĞLU).